Неміс физигі Вильгельм Конрад Рентген 1895 жылы қараша айында катодтық сәулелермен шығарылатын, люминесценцияны оқып үйрену бойынша эксперимент өткізді.

Ол тиімділігін арттыру үшін электронды-сәулелі тұтқаны және люминесценцияланатын затты қара картон жәшікке салды және зертхананың терезелерін перделермен тас қылып бекітіп тастады. Рентгенэлектронды-сәулелі тұтқаны қосып, кенеттен басқа бөлменің жартысынан сәуленің жарқ еткенін көрді.

Жарық барий платиноцианидімен люминесцияланған затпен қапталған, қағаздың парағынан  шыққан екен. Рентген өте таңқалды және электронды-сәулелі тұтқаны ажыратып тастады, ол кезде жарық жоқ болып кетті. Тұтқаны қайта қосты, ол кезде жарық қайта пайда болды. Сол кезде ол қағазды басқа бөлмеге апарды, бірақ оның жарық болуы жалғаса берді.Ғалымға картон арқылы ғана емес, қабырға арқылы да өтуге қабілеті бар, электронды-сәулелі тұтқада қандай да бір сәулелену пайда болғаны түсінікті болды. Рентгеннің осы сәулеленудің табиғатқа қатысты ешқандай ойы болмады, сондықтан оларды икс-сәулелер деп атады (Х-сәулелер).

Рентген Х-сәулелермен бір жылға жуық айналысты және олар туралы жаңа сәулелердің сипаттамасы пайдаланылатын, үш мақала жариялады, содан кейін де 12 жыл бойында жарияланған, ақырында жүздеген оның  жолын қуушылар, маңызды ештеңені өзгерте де, қоса да алмады.

Рентген Х-сәулелерге деген қызығушылығын жоғалтты, өзінің әріптестеріне айтқаны: «Мен енді бәрін жаздым, босқа уақытты жоғалтпаңдар». Енді басқа ғалымдар оларды рентгендік деп атай бастады. Рентгенге оны ашқаны үшін 1901 жылы физикадан Нобель сыйлығы берілді. Бір қызығы, ғалымдарға Х-сәулелердің көмегімен жасалған, қолдың суреті көбірек әсер қалдырды.

Ресейде В. К. Рентгеннің оқушысы Абрам Фёдорович Иоффенің бастамасымен сәулелерді «рентгендік» деп атай бастады.

 

 

 Материал көздері  ttps://www.abcfact.ru/4038.html

  • 28 авг, 2019